Dziadkowie to wielki skarb

Wanda, znana na Familie.pl jako Babcia Ali i Mai powiedziała nam, że dla niej bycie babcią jest bardzo szczególnym przeżyciem. 

– Największą radość sprawia mi, jak wnuczki śpiewają o mnie piosenki – powiedziała. – Mieszkam z córką i wnukami w jednym domu, mam więc z nimi na co dzień dobry kontakt. Wspieram córkę w wychowaniu dzieci, ale nigdy nie staram się jej wyręczać – powiedziała Wanda.

Jadwiga, babcia bliźniaków nie ma tak dobrze. Jej wnuki mieszkają w Grecji, więc widuje się z nimi bardzo rzadko.

- Kontakt mamy głównie przez skype i przez ekran monitora widzę, jak dzieci tańczą, śpiewają, śmieją się i rozmawiają. Ściska mnie wtedy w dołku, bo nie mogę ich przytulić, gdy widzimy się tylko przez szklany ekran. – powiedziała Jadwiga. - Dla własnych dzieci nigdy nie miałam dużo czasu, dlatego nadrabiam to z wnukami. Choć moja córka mieszka daleko, kontaktujemy się często. Lubię też wysłać im jakąś paczkę i trochę porozpieszczać. Choć w taki sposób rekompensuję brak częstego kontaktu osobistego z wnukami. Teraz one są całym moim światem, choć niedługo to się zmieni, bo moja synowa też jest w ciąży i na wiosnę znów będę babcią.

Grażyna, Familijna babcia Oliwki nie wyobraża sobie dziś życia, bez swojej wnuczki. – Rodzice wychowują, ale to z babcią wnuczka spędza dużo czasu. Jestem z nią niemal od samego początku i pomagam córce opiekować się Oliwką. Zajmowanie się wnuczką jest to ogromna radość i nie jestem sobie dziś w stanie wyobrazić, że mogłoby być inaczej. Już czekamy z mężem na kolejne wnuki – powiedziała ze śmiechem Grażyna.

Dziadkowie pomagają, uczą, wspierają rodziców w wychowaniu dzieci. A jak powinna wyglądać ich rola okiem eksperta? Rozmawiamy o tym z psycholog Katarzyną Pokropską.

Marcin Osiak: Jaką rolę w życiu rodziny powinni odgrywać dziadkowie?

Katarzyna Pokropska: Każdy z nas ma swoją określone role do spełnienia w rodzinie. Możemy być jednocześnie dzieckiem swoich rodziców, partnerem, rodzicem, teściową, a wreszcie dziadkiem czy babcią. Każda rola jest wyjątkowa i posiada specyficzne tylko dla niej cechy, tak więc babcia na przykład dla swojego wnuka powinna być babcią i nie wchodzić w rolę matki, dla syna czy córki, matką i nie wchodzić w rolę partnera. Tak czy inaczej rola dziadków w rodzinie jest nie do przecenienia, jednak powinni pamiętać o sobie i nie poświęcać się nadto dla dzieci i wnuków.

Marcin Osiak: Co może być przyczyną tego, że dzieci odcinają się od swoich rodziców w momencie, gdy zakładają własną rodzinę?

Katarzyna Pokropska: Przyczyn może być wiele, np. brak więzów rodzinnych na które składać się może jakiś żal z przeszłości, konflikty. Paradoksalnie, przyczyną odcięcia się dzieci od rodziców może być również nadmierne związanie i zależność. Dzieci chcąc przeżyć życie po swojemu, muszą niejednokrotnie mocno odizolować się od "nadopiekuńczych" rodziców. Dorosłym dzieciom często trudno stawiać granice rodzicom i jedyne rozwiązanie jakie znajdują aby stać się autonomicznymi to właśnie odcięcie się od rodziców. Należy podkreślić, że zaznaczenie granic swojej nowej rodziny, pewnego rodzaju "odcięcie", ale nie izolacja, jest naturalne i rozwojowe.

Marcin Osiak: Jaki wpływ powinni mieć dziadkowie na wychowanie wnuków?

Katarzyna Pokropska: Mówi się, że dziadkowie są od rozpieszczania, a rodzice od wychowywania i ogólnie mówiąc to zdanie zawiera wiele prawdy. Dziadkowie to wielki skarb, ale już spełnili swoje zadania wychowawcze i teraz swoim wnukom przekazują wartości, których zabiegani często rodzice nie będą w stanie przekazać i bardzo dobrze, ale dla wnuków powinni być dziadkami i babciami i nie mylić tej roli z rolą matki czy ojca. Niech młodzi rodzice cieszą się tą wyjątkową i jedyną w swoim rodzaju rolą. Wspominamy z czułością, już jako dorośli gdy dziadków nie mamy, rzeczy, które z nimi robiliśmy - pierwsza modlitwa, zabawki na choinkę, szycie ubrań dla lalek z babcią, karmik dla ptaków zrobiony z dziadkiem i ich ogromną miłość, cierpliwość, zachwyt wobec nas i bezwarunkową akceptację i to jest rola najważniejsza, nie do ocenienia.

Marcin Osiak: W jaki sposób powinno traktować się dziadków, aby nie czuli się ani wykorzystywani, ani odrzuceni przez swoje rodziny?

Katarzyna Pokropska: Myślę, że w tym aby dziadkowie nie czuli się odrzuceni i wykorzystani przez rodziny dzieci, mają udział wszyscy w rodzinie, również dziadkowie. Wzajemny szacunek i zaufanie to podstawa, nie narzucajmy sobie nawzajem swojego zdania, pozwólmy na autonomię, a będziemy chętniej spędzać ze sobą czas.

Marcin Osiak: Czy ciężko jest się pogodzić ludziom z tym, że zostali dziadkami? Jak pokonać ten stan, w którym uświadamiamy sobie, że jesteśmy już ludźmi starymi (dziadkami)?

Katarzyna Pokropska: To bardzo szeroki temat, pyta Pan nie tylko jak wejść w rolę dziadka czy babci, ale też o główny egzystencjalny problem - przemijanie - to cały szeroki dział filozofii, religii, psychologii. To bardzo trudne uporać się z "pustym gniazdem", z przemijaniem, starzeniem, zmierzaniem ku końcowi i właśnie narodziny wnuków i obcowanie z nimi może tu mieć ogromne pozytywne znaczenie dla dziadów. Być znowu potrzebnym, uwielbianym przez wnuka czy wnuczkę - bezcenne.

Marcin Osiak
m.osiak@familie.pl